Trong bài viết này, chúng tôi sẽ tập hợp 16 loại vật liệu thiết yếu, nên nằm trong vốn thiết kế của mọi kiến trúc sư. Bộ sưu tập này bao gồm cả những vật liệu quen thuộc (như bê tông và thép) cho đến những vật liệu có thể xa lạ với một số độc giả.
Bê tông là vật liệu xây dựng được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới, là lựa chọn khởi đầu tuyệt vời để làm quen với ngành xây dựng. Tuy nhiên, bê tông cũng có tác động đáng kể đến môi trường, bao gồm lượng khí thải carbon lên tới 5% tổng lượng phát thải toàn cầu. Để hiểu sâu hơn về thiết kế với bê tông, các bạn có thể tìm đọc những báo cáo hữu ích do Concrete Centre cung cấp, nhiều trong số đó có thể truy cập miễn phí sau khi đăng ký.
Gỗ trong suốt được phát triển bởi KTH Viện công nghệ hoàng gia ở Stockholm
Gỗ, một trong những vật liệu xây dựng lâu đời và truyền thống nhất trên thế giới, đang bước vào một kỷ nguyên mới. Nhờ các sản phẩm gỗ kỹ thuật, gỗ hiện đang khoác lên mình những diện mạo mới, được ứng dụng trong các tòa nhà cao tầng và thậm chí sở hữu đặc tính xuyên sáng.
Cấu trúc thép in 3D được tạo ra bằng phương pháp được phát triển bởi Arup
Cảnh quan thành phố sừng sững như ngày nay chính là nhờ sự góp mặt của thép, vật liệu thường được sử dụng để gia cố các công trình. Trang web SteelConstruction.info là tài liệu tham khảo tuyệt vời, cung cấp tất cả những gì bạn cần biết về thiết kế với thép.
Một chiếc ghế dài bằng nhựa sinh học được phát triển bởi Terreform ONE và Genspace
Đối với một số người, nhựa có vẻ là loại vật liệu rẻ tiền và không bền vững, nhưng đừng vội đánh giá thấp tiềm năng của nó. Trong khi chúng ta đang sản xuất quá nhiều nhựa, tại sao không tái chế chúng thành vật liệu kiến trúc hay nhựa sinh học? Thêm vào đó, ngành in 3D đã mở ra một thế giới hoàn toàn mới cho nhựa. Hội đồng Hóa học Hoa Kỳ cung cấp tổng quan tuyệt vời về nhựa như một vật liệu, cùng với danh sách các ứng dụng chính của nó trong kiến trúc, kèm theo liên kết đến các tài liệu tham khảo cho từng ứng dụng.
Cầu thang đá thuộc dự án RAL Architects được phát triển bởi Webb Yates Engineers và The Stonemasonry Company
Đá là một vật liệu quen thuộc qua nhiều thế hệ tại nhiều nơi trên thế giới, với những họa tiết đa dạng, màu sắc đẹp mắt và độ bền cao. Dù nặng và cứng cáp, đá vẫn được các kiến trúc sư sử dụng khéo léo để tạo nên các công trình kiến trúc. Viện Đá Xây dựng (The Building Stone Institute) cung cấp nhiều tài liệu phong phú, chi tiết và đặc điểm kỹ thuật của nhiều loại đá phổ biến nhất được sử dụng trong xây dựng.
Trung tâm cộng đồng tại Campuchia của Orkidstudio và StructureMode
Vải thường được biết đến trong lĩnh vực kiến trúc nhờ kết cấu căng của loại vật liệu này, tuy nhiên, chúng vẫn còn ẩn chứa vô vàn tiềm năng: ghế chịu lực, không gian bơm hơi, đúc vải và thậm chí là vải gỗ. Fabric Architecture Magazine là trang web cung cấp các bài viết chuyên sâu dành cho kiến trúc sư, mang đến cái nhìn tổng quan toàn diện về các sản phẩm vải có sẵn trên thị trường.
Elbphilharmonie ở Hamburg của Herzog & de Meuron
Kính, vật liệu được ưa chuộng nhất khi các kiến trúc sư muốn tạo ra hiệu ứng trong suốt và đón sáng, nghiễm nhiên trở thành một trong những yếu tố mặt tiền phổ biến nhất trong kiến trúc đương đại. Thậm chí, một số nhà thiết kế còn đang nỗ lực mở rộng chức năng của kính thông qua việc tạo ra các tấm kính "thông minh" có khả năng phản ứng với môi trường. Trung tâm PPG Glass Education là địa chỉ để bạn tìm hiểu thêm về vật liệu này.
Cấu trúc "FaBRICKate" ở Iran bởi ADAPt
Mặc dù cứng cáp và có dạng hình hộp vừa vặn, nhưng qua bàn tay tài hoa của người thợ, những viên gạch đã tạo nên những công trình kiến trúc tuyệt đẹp. Các nhà tư duy tiên phong cũng đang tìm ra những cách thức mới để tích hợp tính bền vững chủ động vào những viên gạch nhỏ bé này. Hiệp hội Phát triển Gạch (The Brick Development Association) cung cấp một bộ sưu tập tài liệu để bạn tìm hiểu thêm về vật liệu gạch.
Kevlar của DuPont
Mặc dù sở hữu độ cứng vượt trội so với vật liệu bằng kim loại, sợi Kevlar lại gây ấn tượng với độ bền kéo đáng kinh ngạc, biến nó trở thành một lựa chọn tiềm năng trong thi công các công trình quy mô lớn. Đặc tính linh hoạt hơn thép của Kevlar hứa hẹn cách tân tư duy về cấu trúc chịu tải. Là vật liệu tương đối mới mẻ trong lĩnh vực kiến trúc, nguồn thông tin toàn diện về ứng dụng của Kevlar còn khá hạn chế. Tuy nhiên, bài viết này và đoạn trích từ sách Kiến trúc Vật liệu của John Fernandez có thể là điểm khởi đầu hữu ích cho các kiến trúc sư.
The Green School của PT Bambu
Mặc dù việc sử dụng tre thường phụ thuộc vào vị trí địa lý của dự án kiến trúc, nhưng tại những nơi tre mọc tự nhiên, đây là một vật liệu vô cùng linh hoạt, bền vững và hữu dụng trong nhiều phương thức xây dựng.
Textile Room của P-A-T-T-E-R-N-S
Thể hiện tinh thần tiên phong trong ứng dụng vật liệu mới chính là sợi carbon: "cứng gấp năm lần thép, nhẹ hơn đáng kể nhưng vẫn có độ cứng gấp đôi". Đặc tính linh hoạt của sợi carbon cho phép kiến trúc sư tạo hình đa dạng, từ bề mặt đến thanh trụ, tùy theo nhu cầu thiết kế.
"Kirigami" - lấy cảm hứng từ các tấm pin mặt trời, được phát triển tại Đại học Michigan
Với hàng loạt tòa nhà chọc trời vươn cao ngất, thật đáng ngạc nhiên khi mặt tiền quang điện (photovoltaic facades) vẫn chưa trở thành tiêu chuẩn trong kiến trúc. Nhờ sự phát triển của công nghệ quang điện, các tấm pin năng lượng mặt trời giờ đây không chỉ giới hạn trên mái nhà. Bạn có thể tìm hiểu thêm về ứng dụng của loại vật liệu này qua cẩm nang thiết kế miễn phí của Cơ quan Năng lượng Quốc tế về quang điện trong các công trình xây dựng.
Hình ảnh từ dự án Mud Structure của Architecture for Humanity Tehran - Rai Studio
Đất là một trong những vật liệu xây dựng lâu đời nhất mà chúng ta có thể nghĩ đến, bởi tính sẵn có gần như khắp nơi trên thế giới và dễ dàng sử dụng trong các công trình quy mô nhỏ. Đất có khả năng nén thành từng khối module, tạo nên những bề mặt tự do, đồng thời không gây ô nhiễm môi trường sau khi công trình hoàn thành.
AJ Jazeera English
Các kiến trúc sư tương lai sẽ tạo nên những điều tuyệt vời khi tận dụng chính tài nguyên tái chế để tạo nên các công trình kiến trúc. Chúng ta thải ra một lượng lớn rác thải với đa dạng các loại vật liệu, và việc hiểu rõ tiềm năng của các loại rác thải này chính là một ý tưởng tuyệt vời. Từ việc biến tàn thuốc thành vật liệu xây dựng đến sử dụng chai nhựa tạo nên tường chống động đất, tất cả đều thể hiện tầm quan trọng của việc tái chế.
Nhà hát Rơm NO99 / Salto AB
Rơm rạ không chỉ tạo nên mái nhà lợp đẹp mắt mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Một số ưu điểm của vật liệu này bao gồm: duy trì nhiệt độ, chống thấm nước hiệu quả và không gây ô nhiễm môi trường thiên nhiên. Chính vì thế, mái tranh từng được ưa chuộng trong xây dựng truyền thống.
Dự án Nhà nuôi ong tổng hợp của Neri Oxman và Mediated Matter group
Trong bối cảnh ô nhiễm môi trường sống nghiêm trọng đang diễn ra trên toàn cầu, việc tìm hiểu về các cấu trúc hữu cơ do động vật tạo ra là điều nên được quan tâm. Không chỉ học hỏi từ cách chúng sử dụng vật liệu, kiến thức này còn mở ra cơ hội cho con người cùng tồn tại với thiên nhiên bằng cách kết hợp các vật liệu hữu cơ vào kiến trúc.
Giống như mọi vật liệu khác, tính sẵn có và chi phí đóng vai trò quan trọng. Chắc chắn sẽ có những vật liệu không có trong danh sách này nhưng lại là lựa chọn tối ưu ở một số vùng trên thế giới. Do đó, bên cạnh việc tham khảo những vật liệu được liệt kê, các kiến trúc sư nên chủ động tìm hiểu thêm về các vật liệu xung quanh để xây dựng một kho tài liệu kiến thức toàn diện.